Η εξιστόρηση ενός σύντομου βιογραφικού
της Μαρίτσας Τραυλού είναι ό,τι πιο νοσταλ-
γικό έχω διαβάσει τον τελευταίο καιρό: «Γεν-
νήθηκα πάνω στη θάλασσα του Μοσχάτου,
σε μια ατελείωτη παραλία, όπου υπήρχε το
“Ακταίον”, στο Νέο Φάληρο, οι Τζιτζιφιές του
Τσιτσάνη, του Παπαϊωάννου, της Νίνου και
της Μπέλλου. Οι τράτες τότε ήταν πάνω στην
άμμο. Δεν μπορείς να φανταστείς τώρα πώς
ήταν, γιατί ήταν ο Ιππόδρομος πριν, το Χρυ-
σάκι, ένα κέντρο αθλητικό, όπου πηγαίναμε
και κάναμε δοκιμές για τις αθλητικές επιδείξεις.
Σήμερα είναι τελείως διαφορετική όλη αυτή
η περιοχή. Ενας κόσμος που δυστυχώς χά-
θηκε. Ενας κόσμος της γειτονιάς και των απλών
ανθρώπων, χωρίς κακίες και χωρίς ανταγω-
νιστικότητα». Είναι όλες αυτές οι εικόνες που
ορίζουν το έργο της δημιουργού και όταν το
χέρι της ξεκινάει να κάνει κάτι, πηγαίνει πάντα
προς τα εκεί. Η δουλειά της εδώ και 30 χρόνια
είναι οι μνήμες και η αγάπη της για τον κόσμο.
Η κεραμική, εξάλλου, έχει μνήμη και αυτή την αλήθεια, όπως ομολογεί η Μαρίτσα Τραυλού,
την κρατά ιερή στη ζωή της.
Ονειροπόλα, με μοναδικό ταλέντο και πολύ-
τιμη εμπειρία, η Μαρίτσα Τραυλού «δαμάζει»
την πορσελάνη δημιουργώντας ιδιαίτερα
έργα τέχνης για διακόσμηση αλλά και καθη-
μερινή χρήση. Το 2017, με την πρώτη της
έκθεση κεραμικής και γλυπτικής που πραγ-
ματοποίησε στο Μουσείο Μπενάκη της οδού
Πειραιώς, μύησε το αθηναϊκό κοινό στον
υπέροχο κόσμο του βυθού με μια σειρά από
διαφόρων μεγεθών και χρωμάτων πορσελά-
νινα ψάρια, πρωτότυπους καθρέφτες καθώς
και εμπνευσμένες εγκαταστάσεις. Σήμερα, όλο
και περισσότεροι λάτρεις της τέχνης έχουν
την ευχαρίστηση να βυθίζονται στο μαγικό
της σύμπαν, στη νέα γκαλερί της, στο Κολω-
νάκι (Καψάλη 5). Η συνάντησή μας, ωστόσο,
έχει κανονιστεί στον προσωπικό της χώρο,
μερικά χιλιόμετρα έξω από την Αθήνα. Με
υποδέχεται υπερήφανη για τον κήπο που
δημιούργησε η ίδια μαζί με τους ανθρώπους
της και είναι γεμάτος δένδρα και φυτά της
ελληνικής φύσης.
«Οταν ήρθαμε εδώ δεν υπήρχε τίποτα. Ολα
είναι φυτεμένα με αγάπη και μεράκι. Δεν
πρέπει να εντυπωσιάζει η αγάπη μου για τη
φύση. Ο πατέρας μου, μηχανολόγος μηχανι-
κός, μπορεί να δούλευε πολύ, τις Κυριακές
όμως έβαζε στο αυτοκίνητο όλη την οικογένεια
και πηγαίναμε εκδρομή στην Κινέττα για να
μαζέψουμε θαλασσινά. Βάζαμε το χέρι μας
στην άμμο και όταν το βγάζαμε είχε μέσα μικρά
αχιβαδάκια ή καβουράκια», θυμάται και συ-
μπληρώνει: «Πήγαινα μαζί του και στο κυνή-
γι και καθώς δεν είχα τι να κάνω, απολάμβα-
να το βιβλίο μου κάτω από μια ελιά». Υπερ-
δραστήρια πλέον, η Ελληνίδα γλύπτρια
απολαμβάνει το ίδιο ευλαβικά το σπίτι της
λίγο έξω από την Αθήνα όπως και το κτήμα
της Ερμιόνης, όπου παραμένει κάθε εβδομά-
δα από την Πέμπτη έως την Κυριακή και το
χαρακτηρίζει ως τον ιδιωτικό της επίγειο
παράδεισο. «Οι χώροι μου είναι το ορμητήριό
μου για δημιουργία. Συνδυάζουν την αγάπη
μου για τη φύση με την τέχνη. Ξυπνάω, βλέπω
το πράσινο ή τη θάλασσα και εμπνέομαι. Δι-
αθέτω εργαστήρια και στα δυο αυτά μέρη».
ΟΙ ΜΕΝΤΟΡΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ
«Ο άνθρωπος που με βοήθησε να ασχοληθώ
με αυτό που πάντα αγαπούσα, τη γλυπτική,
ήταν ο άνδρας μου», αναφέρει η χαμηλών
τόνων Μαρίτσα για τον αείμνηστο σύζυγό της
Νίκο Τραυλό που άφησε εποχή στη ναυτιλία.
«Οταν παντρευτήκαμε ήμασταν κυριολεκτικά
παιδιά. Σκαλί-σκαλί πήγαμε τη ζωή. Οταν ο
άνδρας μου ξεκίνησε τη δική του εταιρεία με
τα βαπόρια, για περίπου δύο χρόνια δούλεψα
μαζί του στο γραφείο.
Αργότερα ασχολήθηκα αποκλειστικά με την
ανατροφή της κόρης μου. Υπήρξαμε αλληλοσυ-
μπληρωματικοί με τον άνδρα μου, αλλά καθένας
διατηρούσε την αυτονομία του και τις δραστη-
ριότητές του», διευκρινίζει τονίζοντας πως ο
σύζυγός της ήταν και εκείνος που την παρακί-
νησε να δείξει στο κοινό τη δουλειά της. Μια
δουλειά πολλών χρόνων που εμπεριέχει πάθος.
Από τα πρώτα της έργα ήταν οι υπέροχες
πορσελάνινες μπομπονιέρες που έφτιαξε για
τον γάμο της κόρης της Μελίνας Τραυλού – και
κέρδισαν τις εντυπώσεις. Ανατρέχοντας ξανά
στα παλιά η εικαστικός αναφέρει: «Ο πατέρας
μου ήταν ένας σπουδαίος άνθρωπος, ο οποίος
στα 6 μου χρόνια ξαφνικά έφερε ένα πιάνο στο
σπίτι, όντας μανιώδης με τη μουσική και με την
καλλιγραφία, με την τέχνη. Τα χέρια του έπιαναν.
Ηταν μηχανολόγος περιελικτής και στην Αθή-
να θεωρούταν ο μοναδικός που μπορούσε να
λύσει πάσης φύσεως μηχανολογικό πρόβλημα.
Από εκείνον κληρονόμησα την ανάγκη για
υψηλή αισθητική. Ασχολήθηκα με τη ζωγρα-
φική στα 20 χρόνια μου, κάνοντας μαθήματα
δια αλληλογραφίας στην ABC. Αργότερα πα-
ρακολούθησα τα τετράχρονα τμήματα ζωγρα-
φικής της ΧΕΝ, τα οποία είχαν πολύ καλούς
δασκάλους. Το ’90 έπιασα για πρώτη φορά στα
χέρια μου πηλό. Τον αντιλήφθηκα σαν χρωμα-
τική ύλη, συνέχεια της ζωγραφικής μου. Καθώς
είχα πολύ καλές σχέσεις με το σχέδιο, με το
χρώμα, προσπάθησα από την πρώτη φορά που
τον έπιασα στα χέρια μου να τον χρωματίσω».
Η Μαρίτσα Τραυλού, την οποία οι κοινωνικοί
κύκλοι αλλά και οι φίλοι της δικαίως χαρακτη-
ρίζουν αυθεντική αριστοκράτισσα, αγαπά αυτό
που κάνει χωρίς τη ματαιοδοξία του καλλιτέχνη.
Μοιράζει τη ζωή της μεταξύ δημιουργίας, οι-
κογένειας και φύσης και καμαρώνει που η
κόρη της ακολούθησε επιτυχώς τα επαγγελμα-
τικά βήματα του πατέρα της και συγκαταλέγεται στις ελάχιστες γυναίκες που ασχολούνται με
τη ναυτιλία στην Ελλάδα: «Η Μελίνα ήταν ο
δεύτερος άνθρωπος που με ενθάρρυνε να
δείξω τη δουλειά μου αλλά και να στραφώ στα
χρηστικά αντικείμενα, αφού μέχρι τότε δημι-
ουργούσα κυρίως εικαστικές εγκαταστάσεις»,
λέει για την κόρη της, η οποία τώρα την ενθαρ-
ρύνει να προβάλει τη δουλειά της και εκτός
συνόρων, κάτι που βρίσκει σύμφωνο και τον
επιμελητή της έκθεσής της Τάκη Μαυρωτά, ο
οποίος κάνει ήδη πλάνα για ΗΠΑ και Αργε-
ντινή θεωρώντας πως τα ψάρια, τα βατραχάκια,
τα σερβίτσια και τα διακοσμητικά με θέματα
από την ελληνική φύση που συνθέτουν τον
πορσελάνινο κόσμο της Μαρίτσας Τραυλού
είναι έτοιμα να προβληθούν διεθνώς.
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΖΩΗΣ
Πέραν των εκθέσεων που άρχισαν να προκύ-
πτουν στην πορεία, το όνειρο που είχε για
χρόνια η καταξιωμένη Ελληνίδα ήταν να
δημιουργήσει μια γκαλερί με τα έργα της.
«Αρχικά αναζητούσα έναν χώρο πολλών τε-
τραγωνικών στον Πειραιά – ήταν ένα μέρος
όπου μαζί με τον σύζυγό μου ζήσαμε ευτυχι-
σμένα χρόνια. Δεν βρήκα αυτό που ζητούσα,
όμως, και τελικά βρέθηκα στο Κολωνάκι.
Είμαι ευτυχής που μπορώ να δείξω τη σχέση
μου με την πορσελάνη η οποία κρατά εδώ και
30 χρόνια», λέει η δημιουργός διακοσμητικών
και χρηστικών αντικειμένων με ελκυστικά
χρώματα που αφιερώνει στην κόρη της. «Αυ-
τή δεν είναι απλά μια δουλειά, είναι ολόκλη-
ρη η ζωή μου. Μετά την απώλεια του άνδρα
μου ήταν το μέσο φυγής μου. Μια ανάσα
δημιουργικότητας. Πίσω από αυτά τα αντικεί-
μενα κρύβεται μια ολόκληρη φιλοσοφία αλλά
και αμέτρητες ώρες δουλειάς» ◆
